By uzyskać wczesne plony i ochronić ciepłolubne pomidory przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi, uprawia się je w poliwęglanowych szklarniach. Okres dojrzewania zależy od regionu, rodzaju i terminów sadzenia. Czas zbioru pomidorów wpływa na okres przechowywania i warianty stosowania. W przypadku zbioru zielonych owoców, nie zdążą one dojrzeć i popsują się, zaś jeśli czekać aż w pełni dojrzeją, wówczas nie wszystkie pomidory przetrwają do nadejścia chłodów.
Kiedy zbierać pierwszy plon?
W poliwęglanowych szklarniach pierwszy plon wczesnych odmian zbiera się już w sierpniu-wrześniu. Późne pomidory rosną do października. Podczas chłodnego deszczowego lata owoce zbierane są wcześniej. Zwiększona wilgotność rozwija fytoftorozę, która jest w stanie wyniszczyć cały plon.
W zależności od fazy dojrzewania pomidory dzieli się na:
- zielone;
- mleczne;
- cieliste;
- całkowicie dojrzałe.
Do jedzenia, do sałatek, do leczo i na keczup wybierane są tylko całkowicie dojrzałe owoce: czerwone, różowe, żółte, czarne (kolor zależy od rodzaju). Za takie uważa się pomidory o równomiernie zabarwionej skórce, twardych wewnątrz nasionkach, zwarte, bez zielonego miąższu. Dojrzałe płody przechowywane są niedługo, dlatego też od razu po zbiorze przenoszone są w chłodne miejsce (do 18ºС) bądź przetwarzane. Do transportu idealnie nadają się zielone i mleczne pomidory. Zielone – niedojrzałe owoce o twardej skórce. Gdyby je pozostawić, wówczas w poliwęglanowej szklarni jeszcze podrosną. Mleczne – owoce, które osiągnęły rozmiary właściwe danemu rodzajowi. Takie pomidory nie uszkadzają się podczas przekładania do skrzynek i długo leżą w suchym i chłodnym pomieszczeniu. Cieliste – nieznacznie dojrzałe, delikatnie zaróżowione, brązowawe. Idealne do konserwacji. Soczyste o zwartej skórce marynowane i solone niedojrzałe pomidorki rzadziej pękają i zachowują więcej soku.
Uwaga! Jeśli na liściach, łodydze bądź owocach pomidora zauważalna jest fytoftoroza, wówczas zebrać należy cały plon z roślin znajdujący się w niedalekim sąsiedztwie. Zebrane pomidory przed odłożeniem w celu poddania ich procesowi dojrzewania należy potraktować preparatami przeciwko fytoftorozie.
Jak zebrać
Jeśli owoc osiągnął już wymagane rozmiary аw przekroju zauważalne są nasiona - można go zrywać. W poliwęglanowych szklarniach pomidory dojrzewają od dołu do góry. Na kiściach – od podstawy do koniuszka. Płody zbiera się w tej samej kolejności. Najlepiej czynić to w godzinach porannych w czasie suchej pogody. Początkowo zrywa się duże pomidory, znajdujące się w dolnej części, bliżej łodygi . Pomidorki powinny z łatwością «odczepiać się» od szypułki. Jeśli nie udaje się zerwać owocu bez użycia siły, należy pozostawić go by dojrzał. Zebrany plon należy starannie ułożyć w wiaderku bądź skrzynce. Do zbioru wszystkich owoców używa się sekatora. Wyklucza to przypadkowe uszkodzenie rośliny.
Sposoby dojrzewania
W regionach zdominowanych przez chłodny klimat nawet w poliwęglanowych szklarniach pomidory nie zawsze są w stanie dojrzeć przed nadejściem chłodów. Dlatego też zbierane są jeszcze nie do końca dojrzałe i odkładane w celu poddania procesowi dojrzewania.
Tradycyjny
W celu ostatecznego dojrzenia pomidory szklarniowe koloru cielistego odstawia się na kilka dni na nasłoneczniony parapet. Mleczne i zielone umieszcza się oddzielnie. Dojrzewać powinny one w ciemnym miejscu, wówczas kolor będzie równomierny. Jeśli owoców jest niewiele, wtedy można rozłożyć je na kocu pod łóżkiem bądź w spiżarce. Jednakże najlepiej umieścić owoce w oddzielnych pojemnikach.
Etapy rozmieszczania pomidorów poddawanych procesowi dojrzewania:
- przetarcie każdego pomidora suchą szmatką;
- rozłożenie jednej warstwy na dnie pudełka, koszyka bądź drewnianej skrzynki;
- nakrycie z wierzchu kilkoma warstwami gazety bądź grubym papierem;
- ułożenie kolejnej warstwy.
Poddając procesowi dojrzewania mleczne pomidory odkłada się na półtora do dwóch tygodni. Zielone owoce potrzebują 3-4 tygodni. Należy koniecznie raz na 5-7 tygodni przekładać pomidory, wybierając dojrzałe i zepsute.
Ważne! Uszkodzonych przez fytoftorozę owoców nie należy kłaść do pudełka z innymi pomidorami. Najlepiej wyrzucić uszkodzone płody bądź od razu je przetworzyć.
Miłośnicy świeżych owoców odkładają pomidory poddając je długotrwałemu dojrzewaniu. W tym celu wybierają oddzielne suche pomieszczenie, w którym obniżają temperaturę do 12ºС. Zielone owoce umieszczają warstwowo w skrzynkach i przekładają trocinami bądź słomą. Warstwę należy układać tak, by owoce nie stykały się wzajemnie. Nie zaleca się zbyt częstego przebierania plonów. Przegląd skrzynek powinien odbywać się raz na 3-4 tygodnie.
Dojrzewanie w szklarni na krzaczkach
W przypadku posiadania przestronnego wentylowanego pomieszczenia proces dojrzewania pomidorów szklarniowych odbywa się w sposób naturalny – na krzaczkach. W tym celu:
- rośliny wykopuje się wraz z korzeniami (ziemię otrzepuje się);
- każdy krzew podwiesza się korzeniami w górę tak, by nie dotykał sąsiednich roślin;
- pomidory zbiera się z krzaczków w miarę dojrzewania.
Istnieje jeszcze jeden wariant dojrzewania pomidorów na krzaczkach – układanie w stosy. W tym celu krzewy układa się w kręgu wierzchołkami do wewnątrz. Pomiędzy roślinami niczego się nie umieszcza. Pomidory przebiera się raz na dwa tygodnie, zbierając dojrzałe i nadgniłe owoce. W pomieszczeniu powinno być ciemno i chłodno (od 12ºСdo 20ºС). Im wyższa temperatura, tym szybciej pomidory dojrzewają.
