Pielęgnacja szklarni wiosną

Szklarnia pomaga sadzonce przetrwać przymrozki oraz uzyskać plony wcześniej, niż ma to miejsce na otwartej przestrzeni. Specyfika zakrytej gleby – mikroklimat, zwiększona wilgotność i temperatura, zaburzony płodozmian. Sprzyja to szybkiemu rozwojowi chorób grzybowych, dlatego też szklarnia wymaga dokładnej pielęgnacji. Jesienią po zebraniu plonów przeprowadza się prace związane ze zbiorem płodów, resztek roślin i dezynfekcją. A co robić ze szklarnią wiosną? Jak tylko temperatura podskoczy powyżej 0°, należy rozpocząć obsługę szklarni pod kątem chorób i szkodników, przygotować glebę do zasiewów. Prace wykonuje się etapami.

Prace wczesnowiosenne

Koniec zimy – czas uporządkować przydomową działkę i szklarnię. Porządki należy rozpocząć wcześnie, póki śnieg jeszcze nie stopnieje. Najlepszy czas – wczesna wiosna, mniej więcej na miesiąc-dwa przed rozpoczęciem prac związanych z sadzeniem.

Pierwsze, co należy zrobić po uprzątnięciu nieporządku, niepotrzebnych skrzynek i narzędzi – usunąć oblodzenie z powierzchni szklarni. Po jej otwarciu temperatura ulegnie wyrównaniu z obu stron i oblodzenie zniknie samo.

Następnie, póki utrzymują się ostatnie mroźne dni, szklarnię bądź inspekt należy przemrozić. Jest to konieczne, by niskie temperatury zadziałały na chorobotwórcze mikroorganizmy i ich wrażliwe na chłód i mróz larwy.

Kolejnym krokiem powinno być równomierne rozłożenie śniegu na powierzchni znajdującej się w szklarni ziemi. Grunt zdąży nasycić się wilgocią przed posadzeniem rozsady. Roztopowa woda przepoi ziemię składnikami odżywczymi. Wykonanie tych niezbyt skomplikowanych działań korzystnie wpłynie na urodzajność.

Sprzątanie

Wiosenne przygotowanie szklarni rozpoczynamy od wewnętrznych porządków:

• Wynosimy skrzynki na sadzonki, kołki, inwentarz.
• Usuwamy i palimy wyschnięte resztki chwastów.
• Odcinamy stare podwiązki i niszczymy.
• Oglądamy metalowe konstrukcje, czyścimy z rdzy, gruntujemy i malujemy
• Sprawdzamy jednolitość poliwęglanu, jeśli jest uszkodzony – naprawiamy.
• Czyścimy dróżki pomiędzy grządkami.
• Walczymy z brudem i kurzem

Kiedy wewnątrz panuje już porządek, rozpoczynamy czyszczenie poliwęglanu. Pył i brud zatrzymuje od 30-50% światła słonecznego. Szklarnię myjemy w czasie ładnej i słonecznej pogody, przy temperaturze +5+10°С. Z zewnątrz poliwęglan można myć jakimkolwiek środkiem myjącym, czyszcząc szczotką i myjąc wodą pod ciśnieniem.

Do mycia od wewnątrz można stosować:

• Roztwór mydła przemysłowego. Przemywamy poliwęglan gąbką bądź szczotką do okien. Czyścimy wszystkie konstrukcje, spłukujemy.

• Detergenty syntetyczne. Chemiczne środki myjące usuwamy ściereczką, аnie zmywamy wodą. W przeciwnym razie chemikalia spadną na ziemię i odbiją się w negatywny sposób na sadzonkach.
• Gorczycę. Wilgotną gąbkę można moczyć w zmielonej gorczycy i nacierać ścianki szklarni. Gorczyca dobrze usuwa zabrudzenia i nie szkodzi ziemi, dlatego też można ją śmiało spłukiwać.
• Roztwór amoniaku: 1 łyżka stołowa na 10 l wody.

Po myciu pozostawiamy otwarte drzwi i lufciki dopóki nie wyschną wszystkie konstrukcje.

Dezynfekcja szklarni

Odkazić wiosną szklarnię można metodami chemicznymi i biologicznymi. Dezynfekcję przeprowadza się jesienią podczas zimowych przygotowań, lecz wiele szkodników i bakterii wytrzymuje niskie temperatury i przeżywa w warstwie ziemi. Dlatego też obrabiamy szklarnię wiosną w pełnym zakresie.

Chemiczne sposoby są skuteczne, działają szybko, lecz szkodzą mikroflorze.

• Wapno chlorowane: niszczy czynniki wywołujące choroby bakteryjne, grzyby chorobotwórcze. Sposób przygotowania: 400 g chlorowanego wapna rozpuścić w 10 l wody, pozostawić na 4 godziny, wlać do opryskiwacza. Wykonać zabieg w szklarni, zamknąć i pozostawić na 2 doby. Następnie przewietrzyć. Środki ostrożności: rękawiczki, maska, okulary.
• Siarczan miedzi chroni od zgnilizny, szarej pleśni, mączniaka rzekomego, parcha. Sposób przygotowania: 50 g siarczanu miedzi rozpuścić w ciepłej wodzie, następnie wlać do 10 l. Preparat zaczyna działać po 1 godzinie i utrzymuje się do 14 dni.
• Zadymianie przy użycia siarkowej bomby dymnej: niszczy infekcje bakteryjne, pleśń, grzyby, owady -szkodniki. Sposób zastosowania: bomba dymna 500 g przewidziana jest na 10 m3. W szklarni drzwi, lufciki. Bombę dymną umiesić na metalowej blasze w odległości 0,5 m od konstrukcji palnych. Środki ostrożności: podpalać bombę we dwoje, jedna osoba wewnątrz szklarni w środkach ochrony indywidualnej, druga na zewnątrz kontroluje. Po zapaleniu się knota należy natychmiast opuścić szklarnię. Otwierać drzwi i wietrzyć przez 2-5 dni. Prace wykonywać po 2 tygodniach.

Minusy – dwutlenek siarki trafia do gleby, аnastępnie wnika w rośliny; niszczy metalowe konstrukcje; słabo pomaga w przypadku zgnilizny, mączniaka rzekomego.

Biologiczne sposoby działają wolno, są mniej skuteczne, ale nie szkodzą środowisku.

• Wywar z igliwia: zalać wodą pół wiadra sosnowych gałązek, gotować przez 20 minut, następnie polać tym ziemię, przemyć ścianki.
• Nalewka z czosnku: 40 g rozdrobnionego czosnku zalać 10 l wody, odstawić na dobę. Przemyć wszystkie konstrukcje, poliwęglan.
• Nalewka z pokrzywy: pół wiadra suchej pokrzywy zalać wrzątkiem, odstawić do momentu pełnego wystygnięcia, przefiltrować i przecierać szklarnię od wewnątrz.
• Apteczny ekstrakt z sosny: 200 g rozpuścić w wiadrze chłodnej wody, przecierać konstrukcje i poliwęglan.

Wiosenna dezynfekcja szklarni – działanie obowiązkowe. W przypadku jego pominięcia trzeba będzie przez całe lato walczyć z chorobami roślin.

Dezynfekcja gleby w szklarni

Jak przygotować szklarnię do wiosennego sadzenia? Oprócz pielęgnacji poliwęglanu i konstrukcji, należy także odkazić grunt. Urodzajna warstwa wyjaławia się, w glebie zimują szkodniki. Wyjście – wymienić 20 cm górnej warstwy ziemi. Jest to proces pracochłonny, przeprowadza się go raz na 3-4 lata. Аkażdej wiosny obowiązkowo przeprowadza się odkażanie gleby:

Sposób termiczny: przelewanie wrzątkiem. Na 1-1,5 miesiąca przed posadzeniem sadzonek należy przelać grządki wrzątkiem – 3 wiadra na 1m² i nakryć folią. Minus – ginie pożyteczna mikroflora.

Sposób chemiczny: 1% roztwór nadmanganianu potasu niszczy zimujące owady. Na 2 tygodnie przed posadzeniem sadzonek należy przelać glebę, nakryć folią. Minus – roztwór nadmanganianu potasu zakwasza glebę. Ciecz bordoska jest skuteczna przeciwko mączniakowi rzekomemu. 100 g siarczanu miedzi należy rozpuścić w 1 l gorącej wody, następnie dolać do 5 l. Oddzielnie 120 g wapna rozpuścić w 1 l wody i rozcieńczyć do 5 l.  Wlać siarczan miedzi do roztworu wapnia, wymieszać. Właściwości ochronne utrzymują się przez 1 miesiąc. 

Sposób biologiczny: preparaty na bazie bakterii i grzyba trichoderma są skuteczne w celu profilaktyki różnych chorób i nie zaburzają mikroflory gleby. Biopreparaty:

• Fitosporin -М,
• Fitop-Flora-С
• Fitoverm,
• Fitolawin.

Minus – krótkotrwałe działanie i brak ochrony przed wszystkimi czynnikami wywołującymi choroby. Obróbkę szklarni pod kątem chorób i szkodników należy powtarzać przez cały sezon. Stosować zgodnie  z instrukcjami podanymi na opakowaniu.  

Użyźnianie gleby wiosną

Wiosenne odkażanie szklarni przy użyciu środków chemicznych bądź wrzątku prowadzi do zniszczenia pożytecznych mikroorganizmów. Roślinom niezbędny jest nawóz i mikroelementy. Można je uzupełnić na kilka sposobów stosując:

• Nawozy organiczne: są łatwo przyswajane przez rośliny, bezpieczne dla środowiska.
• Nawóz – stosuje się przegnity krowi bądź koński.
• Kompost – przygotowuje się przez 6-12 miesięcy. Umieszcza się w skrzyni liście, nać, obierki, przesypuje superfosfatem, polewa wodą, nakrywa z wierzchu i pozostawia na pół roku w celu przegnicia.
• Próchnicę – przegnite liście, trawa.
• Torf.

Nawozy mineralne:

Fosforowe – superfosfat zapewnia aktywny wzrost roślin, stosuje się go podczas przekopywania w postaci roztworu, zgodnie z instrukcjami.

Potasowe – siarczan potasu, nitrofoska.

Azotowe – azotan amonu (stosuje się go tylko w przypadku gleb obojętnych i zasadowych), mocznik (karbamid), saletra potasowa i sodowa, popiół.

Dawkowanie nawozów mineralnych w przypadku każdej kultury jest inne i podane na opakowaniach.

Prosty sposób na przywrócenie żyzności gruntu i jego odkażenie – posadzenie nawozów zielonych. W szybkim tempie wytwarzają one masę zieloną oraz system korzeniowy. Przed kwitnieniem rośliny się kosi bądź przekopuje. Gleba zostaje wzbogacona o azot, korzenie zwiększają przewodzenie powietrza i wilgoci, odkażają ziemię, niszczą bakterie, wybawiają od sprężyków, nicieni. To ekologicznie czysty sposób na zwiększenie urodzajności, uratowanie roślin przed chorobami i szkodnikami.

Podczas wiosennego przygotowywania szklarni wysiewa się następujące nawozy zielone:

• Gorczyca biała – niewybredny nawóz zielony, wschodzi w temperaturze +3°, nie boi się przymrozków, harmonijne pędy juz na 3-4 dzień. Zakopuje się w ziemi w ciągu 30 dni, można uprawiać wraz z innymi kulturami. Do sadzenia wykonuje się dołek, аwokół pozostawia gorczycę. W miarę rośnięcia ścina się ją i układa wokół sadzonki. Jest to i nawóz, i ściółka. W skład masy zielonej wchodzą fitoncydy stojące na przeszkodzie  fitoftorze, аolejki eteryczne odstraszają szkodliwe owady.
• Facelia chroni przed fytoftorozą, zgnilizną korzeni. Nasyca ziemię azotem, potasem, fosforem.
• Żyto mrozoodporne, wschodzi po 10-12 dniach. Świetny poprzednik dla wszelkich kultur warzywnych.
• Wyka bogata jest w azot, rośnie szybko, na przestrzeni jednego lata można ją kosić 3 razy. Podobnie jak gorczycę, wykę można uprawiać wraz z kulturami warzywnymi. 
• Nawozy zielone są popularne wśród działkowiczów. Odkażają szklarnię wiosną przed posadzeniem sadzonek, odstraszają szkodniki, hamują wzrost chwastów, а 3 kg zielonej masy zastępuje 1-1,5 kg nawozu.

Jak przygotować szklarnię wiosną, jakie stosować środki, jak przygotować grunt i czym go użyźniać – każdy decyduje o tym sam. Jednakże należy pamiętać, że łatwiej jest zapobiegać chorobom, niż później całe lato z nimi walczyć.